1. Người nào thực hiện một trong những hành vi sau đây, gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu;

b) Thông thầu;

c) Gian lận trong đấu thầu;

d) Cản trở hoạt động đấu thầu;

đ) Vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu;

e) Tổ chức lựa chọn nhà thầu khi nguồn vốn cho gói thầu chưa được xác định dẫn đến nợ đọng vốn của nhà thầu;

g) Chuyển nhượng thầu trái phép.

2. Phạm tội thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 12 năm:

a) Vì vụ lợi;

b) Có tổ chức;

c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

d) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt;

đ) Gây thiệt hại từ 300.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng.

3. Phạm tội gây thiệt hại 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 20 năm.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Khoản 12 điều 4 Luật đấu thầu được Quốc hội thông qua ngày 26/11/2013 và có hiệu lực kể từ ngày 01/7/2014 định nghĩa:

“Đấu thầu là quá trình lựa chọn Nhà thầu để ký kết và thực hiện Hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn Nhà đầu tư để ký kết và thực hiện Hợp đồng Dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, Dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế”.

Tội phạm xâm phạm chế độ quản lý nhà nước đối với hoạt động đấu thầu. Hành vi vi phạm quy định của nhà nước về đấu thầu. Hành vi phạm tội trong hoạt động đấu thầu có xu hướng ngày càng gia tăng và hình thức đa dạng hơn:

·      Can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu:

     Ví dụ: dùng quyền lực của cơ quan cấp trên chỉ đạo cấp dưới (là Bên mời thầu) chọn Nhà thầu theo ý mình.

·      Thông thầu: dàn xếp, thông đồng giữa hai hay nhiều Nhà thầu để một Nhà thầu trúng thầu trong cùng một gói thầu …

     Ví dụ: hai hay nhiều Nhà thầu thỏa thuận về việc rút khỏi việc Dự thầu hoặc rút Đơn dự thầu được nộp trước đó để một hoặc các bên tham gia thỏa thuận thắng thầu; hoặc thỏa thuận để một hoặc nhiều bên chuẩn bị Hồ sơ dự thầu cho các bên tham dự thầu để một bên thắng thầu.

·      Gian lận trong đấu thầu: cấu kết, thông đồng giữa Bên mời thầu với Nhà thầu, giữa cơ quan quản lý nhà nước với Bên mời thầu và Nhà thầu để thay đổi Hồ sơ dự thầu.

     Ví dụ: hành vi trình bày sai một cách cố ý hoặc làm sai lệch thông tin, hồ sơ, tài liệu của một bên trong đấu thầu nhằm thu được lợi ích tài chính hoặc lợi ích khác hoặc nhằm trốn tránh bất kỳ một nghĩa vụ nào; Nhà thầu, Nhà đầu tư cố ý cung cấp các thông tin không trung thực trong Hồ sơ mời quan tâm, Hồ sơ dự tuyển, Hồ sơ dự thầu, Hồ sơ đề xuất làm sai lệch kết quả lựa chọn Nhà thầu, Nhà đầu tư.

·      Cản trở hoạt động đấu thầu; thông đồng với cơ quan thẩm định, thanh tra làm ảnh hưởng đến lợi ích của tập thể, lợi ích của quốc gia;

     Ví dụ: hành vi hủy hoại, lừa dối, thay đổi, che giấu chứng cứ hoặc báo cáo sai sự thật; đe dọa, quấy rối hoặc gợi ý đối với bất kỳ bên nào nhằm ngăn chặn việc làm rõ hành vi đưa, nhận, môi giới hối lộ, gian lận hoặc thông đồng đối với cơ quan chức năng, có thẩm quyền về giám sát, kiểm tra, thanh tra, kiểm toán.    

·      Vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu: vừa tham gia đánh giá Hồ sơ dự thầu vừa thẩm định Kết quả lựa chọn Nhà thầu đối với cùng một gói thầu;

     Ví dụ: Tham dự thầu với tư cách là Nhà thầu, Nhà đầu tư đối với gói thầu, dự án đo mình làm Bên mời thầu, Chủ đầu tư hoặc thực hiện các nhiệm vụ của Bên mời thầu, Chủ đầu tư; Tham gia lập, đồng thời tham gia thẩm định Hồ sơ mời quan tâm, Hồ sơ mời sơ tuyển, Hồ sơ mời thầu, Hồ sơ yêu cầu đối với cùng một gói thầu, dự án; Áp dụng hình thức lựa chọn Nhà thầu, Nhà đầu tư không phải là hình thức đấu thầu rộng rãi khi không đủ điều kiện theo quy định.

·      Tổ chức lựa chọn Nhà thầu khi nguồn vốn cho gói thầu chưa được xác định dẫn đến nợ đọng vốn của Nhà thầu.

     Ví dụ: lựa chọn Nhà thầu khi nguồn vốn đầu tư chưa được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, hậu quả là khi triển khai Dự án, vốn được duyệt thấp hơn dự kiến dẫn đến nợ đọng vốn của Nhà thầu.

·      Chuyển nhượng thầu trái phép:

     Ví dụ: Chủ đầu tư, tư vấn giám sát chấp thuận để Nhà thầu chuyển nhượng công việc thuộc trách nhiệm thực hiện của Nhà thầu cho đơn vị, tổ chức khác.

Các vi phạm này đã gây thiệt hại nghiêm trọng đến lợi ích của nhà nước, tổ chức, gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của nền kinh tế. Trên thực tế, người phạm tội có thể thực hiện một hành vi hoặc nhiều hành vi trong các hành vi kể trên.

          Ví dụ: A là Người đại diện về pháp luật cho Công ty B là doanh nghiệp nhà nước về việc mở thầu mua sắm tài sản công. Khi Công ty B mở thầu (Bên mời thầu), A đã có hành vi cấu kết, thông đồng với Công ty C là Nhà thầu, đồng thời, A cố tình mời không đủ số lượng Nhà thầu, mời Nhà thầu không đủ năng lực, kinh nghiệm theo quy định đối với đầu thầu … để cho Công ty C được thắng thầu.